Kilka lat temu było mi szkoda czasu na spędzanie wielu godzin na YouTube. Nie tylko dlatego, że dominowały wówczas śmieszne filmy ze zwierzętami. Teraz potrafię jednak spędzić w tym serwisie wiele godzin chłonąc dobre rzeczy. Bardzo dobre rzeczy o kinie przede wszystkim.
YouTube potrzebował czasu, by okrzepnąć, przyciągnąć do siebie twórców ciekawych treści i pozwolić im się rozwijać. Od dwóch lat regularnie odkrywam nowe, interesujące kanały na wiele tematów, ale dominuje głównie tematyka filmowa. I nie mam tu na myśli samych recenzji filmowych, ale mnóstwo treści dotyczących historii kina, produkcji filmów, analizy scenariuszy czy technik kadrowania. To wszystko sprawiło, że moja wiedza o świecie filmu jest znacznie bogatsza, a oglądając obecnie nowe produkcje mam znacznie większy warsztat (choć nadal jestem jedynie amatorem, nie krytykiem filmowym) i kontekst do wydawania opinii o danej produkcji.
Dzisiaj postanowiłem zebrać w jednym miejscu wszystkie godne waszej uwagi kanały na YouTube, które pozwolą wam w znaczny sposób wzbogacić wiedzę o kinie i jego wielu aspektach. Większość z nich to kanały anglojęzyczne, ale mniemam, że to już nie jest żaden problem, prawda? Pomijam tutaj także kanały, które skupiają się jedynie na recenzowaniu filmów (Sfilmowani, Ichabod czy Watching Closely z polskich) oraz różnej maści talk show o tematyce filmowej, z kanałem Screen Junkies słynnych z serii Honest Trailers na czele.
Na Gałęzi
Jedyny polski kanał w tym zestawieniu i chyba mój ulubiony polski kanał na chwilę obecną. Marcin potrafi w świetny sposób zobrazować kulisy produkcji filmowej, a także dokonać analizy najbardziej widowiskowych scen. Produkcją wideo zajmuje się zawodowo, więc wie o czym mówi. Wiele z jego filmów daje mocno do myślenia. Ja polecam choćby jego analizę materiałów z produkcji „Dunkierki”:
Nerdwriter
Evan Puschak to z kolei jeden z moich ulubionych twórców w skali świata. Choć jego filmy nie są wyłącznie na temat filmów, to jego największą umiejętnością jest układanie myśli w bardzo spójny i czytelny sposób. I nieistotne czy analizuje akurat sposób pisania tweetów przez Donalda Trumpa czy też to dlaczego „Batman v Superman: Świt Sprawiedliwości” to beznadziejny film – zawsze świetnie odnajduje ciekawe informacje w piękny wizualnie sposób je przedstawia widzom. Jeden z niewielu kanałów, na którym zarówno treść, jak i forma stoi na najwyższym poziomie.
Emergency Awesome
W skrócie można powiedzieć, że to taki anglojęzyczny Ichabod: najwięcej swojej uwagi poświęca ekranizacjom komiksów, tym serialowym oraz filmowym oraz innym popularnym seriom. Tłumaczy nawiązania do materiałów źródłowych, analizuje trailery oraz Easter Eggi ze wszystkich produkcji.
Cinefix
To bardzo anonimowy i Buzzfeedowy kanał, na którym dominują treści w stylu „Top 10 pościgów w historii kina”. Jednak zarówno te listy, jak i inne serie filmów bogate są w kontekst historyczny danego aspektu kinematografii, ciekawych informacji dotyczących kulis produkcji danych filmów i szeroko pojętej wiedzy o kinie. Wystarczy spojrzeć choćby na zestawienie najlepszych kadrów w historii kina, gdzie poza konkretnymi kadrami mamy też genialne tłumaczenie kompozycji, roli jakie dane kadry pełnią w filmach i jak te kadry wpływają na odbiór filmu.
Cinematography Database
To kanał dla osób, które strasznie jarają się sztuką operatorską. Autor kanału rozkłada na czynniki pierwsze jak dane sceny zostały zrealizowane (jakimi kamerami, jak ustawionymi, z jakim oświetleniem), przewodnik po tym jakiego oświetlenia używa się na planach filmowych, daje również wskazówki dla początkujących operatorów. Bardzo pomaga zrozumieć i docenić kunszt operatorów kamery, to dzięki treściom z tego kanału tak bardzo pokochałem ten aspekt produkcji filmów.
https://www.youtube.com/watch?v=8qz2gq3frA8
Folding Ideas
Autor kanału też zna się na rzeczy, jest zawodowym operatorem oraz montażystą, ale nie do końca o tym jest sam kanał. Folding Ideas to przede wszystkim treści o sztuce opowiadania historii. Ale nie takiej w wydaniu Pawła Tkaczyka, ale o technikach narracji w kinie. Jak montaż wpływa na odbiór filmu przez widza? Dlaczego „Batman v Superman” jest złym filmem (damn, to kolejny kanał polecany przeze mnie dziś, który rozkłada ten film na kilka ciekawych elementów). Jednak mój ulubiony jego film dotyczy „Legionu Samobójców” i dowodzi na to, że chaos w trakcie produkcji zepsuł ten film całkowicie:
Kaptainkristian
Przypomina nieco wspomnianego już nerdwritera, głównie ze względu na piękne animacje tworzone do jego narracji. Te zaś poruszają kolejne ciekawe tematy, nie tylko związane z filmami. Kristian często pokazuje ewolucję naszych ulubionych postaci na przestrzeni dziejów czy bierze na rozkład twórczość znanych reżyserów, choćby Davida Finchera.
Every Frame a Painting
Od 11 miesięcy nie dodaje już nowych filmów, jednak nadal mamy tu do dyspozycji ponad trzydzieści ciekawych esejów, analiz i prób interpretacji czy poukładania sztuki filmowej. Zwraca dużą uwagę na kadrowanie oraz montaż, ich sens i wpływ na kształtowanie uczuć widza. Bardzo fajnie pokazał ewolucję tego jak w kinie pokazywany był Internet czy SMSowanie, odsłonił geniusz Edgara Wrighta (to ten ziomek od genialnego „Baby Driver„), ale przede wszystkim zwrócił uwagę na jeden dość istotny problem Marvel Cinematic Universe:
Vox
Ok, ten kanał to ma stosunkowo niewiele treści o samych filmach, ale te poruszające inne tematy też są bardzo dobre. Zresztą, Vox to renomowany amerykański wydawca znany z produkcji wielu treści na wiele tematów, przeważnie są to wysokiej jakości treści podane w atrakcyjnej formie. To firma odpowiedzialna choćby za The Verge, Recode czy Polygon, a więc jedne z moich ulubionych serwisów zagranicznych. Na ich YouTube znajdziemy treści popularnonaukowe bardzo często zahaczające o popkulturę czy film właśnie. Od przebiegu głosowania na Oscary, przez ewolucję tego jak w filmach przedstawiane są komputerowe ekrany (serio!), aż po mój ulubiony ostatnio film. Wiadomo, o „Dunkierce„:
Lessons From a Screenplay
Michael Tucker to filmowiec, scenarzysta i wielki fan Davida Finchera. Na jego kanale nie znajdziemy zbyt wielu filmów, ale każdy z nich bierze na warsztat rzemiosło scenarzysty i ujawnia geniusz naszych ulubionych filmów i seriali wynikający właśnie z bardzo dobrze napisanych scenariuszy. O tym, jak sprawnie napisany skrypt może sprawdzić, że uwielbiamy złego bohatera czy też geniusz jednego z najlepszych scenarzystów współczesnego kina – Aarona Sorkina. Ale przede wszystkim – dlaczego Joker Heatha Ledgera to jedna z najlepszych postaci antagonistów w historii kina:
Now You See It
Kolejny kanał z wideo esejami. Nie są może wizualnie tak piękne jak nerdwritera czy kaptainkristiana, lecz tutaj liczy się przede wszystkim treść. A ta pozwoli Ci dostrzec w filmach rzeczy, których na pierwszy rzut oka nie zauważysz. Stąd też nazwa kanału. W filmach opowiada o wielu aspektach kina, jak choćby aspekty produkcji (warto obejrzeć ten materiał o moich ulubionych mastershotach), ale też o roli pewnych detali na budowanie historii. Ja jednak chciałbym waszą uwagę skierować na nakreślenie różnic pomiędzy brytyjskim, a amerykańskim stylem komedii:
Patrick (H) Willems
Patrick to początkujący filmowiec, który próbował swoich sił w szkole filmowej, ale bez większych sukcesów. Filmy na jego kanale są bardzo różne. Od samej historii o tym jak mu nie szło z edukacją, aż z pomocą przyszedł mu Edgar Wright (tak, TEN Edgar Wright), przez eseje o ciosach w mordę, aż po… Naprawdę przeróżne produkcje. Willems regularnie tworzy nowe filmy, które są albo zabawą filmową formą albo próbą reinterpretacji znanych dzieł. Jest w tym dużo szaleństwa i dobrej zabawy. No bo zastanawialiście się kiedyś, co by było gdyby film o X-Menach zrobił Wes Anderson? Willems nie tylko to sobie wyobraził, ale i tego dokonał. Szalony:
The Hollywood Reporter
To tytuł, który fanom kina powinien być doskonale znany. Gazeta wydawana jest od 1930 roku, a chcąc dostosować się do obecnych czasów tworzą również masę świetnych treści wideo na YouTube. Nie tylko serwis newsowy czy ciekawostki o nadchodzących premierach, ale i masa naprawdę dobrych wywiadów z ludźmi świata kina: aktorami, reżyserami i innymi. Bardzo fajnie wyszedł też materiał ze studia producenta muzyki filmowej – Junkie XL:
Variety
Podobnie jak The Hollywood Reporter, Variety to dość duży i uznany wydawca treści nie tylko o popkulturze, ale o rozrywce w znacznie szerszym ujęciu. Znajdziemy tu nie tylko komentarze do bieżących wydarzeń w świecie kina, wywiady oraz eseje na ciekawe tematy, ale najlepsze filmy to te, które trwają najdłużej. Chodzi mi o serię Actors on Actors, gdzie sadzamy przed kamerą dwójkę uznanych aktorów i dajemy im ze sobą rozmawiać bez żadnej moderacji ze strony dziennikarzy. Rozmowa Matthew McCounagheya z Jeffem Bridgesem? Owszem. Dyskusja Michaela Shannona z Adamem Driverem? Majstersztyk! Jest też seria „Artisans”, gdzie pokazywane są kulisy pracy artystów z mniej popularnych zawodów związanych z kinem: charakteryzacja czy scenografia:
I to wszystko z mojej strony. Mam nadzieję, że ten tekst pozwoli wam czerpać jeszcze więcej z oglądania filmów (także tych na YouTube). Na pewno jest jeszcze wiele ciekawych kanałów, które poruszają zbliżone tematy do tych powyżej, a których mogę nie znać. Jeśli macie coś takiego – dawajcie znać!
Zdjęcie z nagłówka: Daniel von Appen